Fossielen Fabels Feiten

Phoenix of Dinosaurus? Mythen en bijgeloof rond fossielen ontrafeld

De betoverende tentoonstelling ‘Fossielen Fabels Feiten’ neemt bezoekers mee op een buitengewone reis door de rijke folklore geschiedenis van fossielen. Hoe werd er vroeger over fossielen gedacht?

Het is vandaag de dag bijna vanzelfsprekend om fossielen te zien als de versteende overblijfselen van levende wezens die in het (verre) verleden geleefd hebben. Fossielen worden dan ook voornamelijk gebruikt om te reconstrueren hoe het leven op onze planeet zich gedurende de verschillende periodes van de aardgeschiedenis heeft ontwikkeld. Deze vanzelfsprekendheid is echter het resultaat van een paar eeuwen onderzoek door wetenschappers. Gedurende het grootste deel van de menselijke geschiedenis was het ronduit mysterieus dat er op allerlei plaatsen stenen gevonden werden met opvallende vormen, zoals van dieren, pijlen of munten.

Het is dan ook weinig verrassend dat er rond fossielen in het verleden allerlei verhalen zijn ontstaan, die in veel gevallen ook tegenwoordig nog te vinden zijn. Het Geologisch Museum Hofland heeft een verzameling van deze verhalen bijeengebracht en neemt ze wetenschappelijk onder de loep.

Fossielen in de praktijk: wilde ideeën over heling en onheil

Uw medicijn, 3x daags een fossiel: Fossielen konden op allerlei manieren verwerkt worden tot medicijn. Ze werden gebruikt als tegengif voor slangenbeten en als slaapmiddel, en hielpen tegen reuma en maagklachten. De meeste toepassingen berustten op bijgeloof en hielpen de zieke niet. Donderkeilen, bescherming tegen de bliksem? Sommige fossielen werden gedacht bescherming te bieden tegen natuurgeweld en ander onheil. Zo konden fossielen helpen tegen bliksem en noodweer, maar beschermden ook tegen trollen, heksen en demonen. Vingers van Petrus of geld van Maria? Fossielen werden vaak in verband gebracht met religie. Ze waren door heiligen gevormd en boden bescherming of vertegenwoordigden het kwaad.

Intrigerende verhalen

Duik in de geschiedenis van de Würzburger Lügensteine, waarbij in de 18e eeuw hoogleraar Johann Beringer werd bedrogen met valse fossielen. Een klassiek voorbeeld van wetenschappelijk bedrog. Laat je verbazen door het verhaal van de Engelse abdis St. Hilda die in de 7e eeuw slangen in stenen veranderde om haar abdij in Whitby te stichten. Deze stenen, ook wel bekend als “snakestones”, werden later geïdentificeerd als Ammonieten, uitgestorven inktvisachtigen. En dan is er nog het intrigerende verhaal van de eenhoorn, die in 1663 door een Duitse burgemeester als werkelijkheid werd beschouwd. Ontdek hoe de botten van een wolharige mammoet hebben bijgedragen aan deze legende.

In de tentoonstelling worden op leerzame wijze fossielen en feiten bij elkaar gebracht, waarbij de mythen en legendes voor verwondering blijven zorgen. Bezoekers zullen versteld staan van de menselijke verbeelding, van oude volksverhalen tot hedendaagse populaire cultuur. Geologisch Museum Hofland verwelkomt alle fossielliefhebbers, kinderen, gezinnen en nieuwsgierige geesten om deel te nemen aan deze opwindende reis door de geschiedenis van de menselijke verbeelding. Mis deze buitengewone tentoonstelling niet!